Don Miguel Ruiz urodził się na wsi, w rodzinie meksykańskich uzdrowicieli. Wychowywała go matka będąca uzdrowicielką (po hiszpańsku: curandera) oraz dziadek, będący nagualem – szamanem. Rodzina spodziewała się, że Miguel także zacznie zgłębiać wielowiekową tradycję uzdrowicielską rodziny i wiedzę duchową Tolteków, jednakże on wybrał nowoczesne studia medyczne i wkrótce został lekarzem.
Zdarzenie, które mogło kosztować go życie, całkowicie go odmieniło. Późną nocą, w początkach lat siedemdziesiątych, zasnął za kierownicą samochodu i uderzył w betonowy mur. Zapamiętał, że nie znajdował się w swym fizycznym ciele, kiedy wyciągał z samochodu w bezpieczne miejsce dwoje swoich przyjaciół. Poruszony do głębi tym przeżyciem, podjął intensywne praktyki, mające na celu poznanie swej istoty. Zaczął studiować prastarą wiedzę u boku matki i potężnego szamana z Pustyni Meksykańskiej.
Don Miguel Ruiz, nagual z Linii Rycerzy Orła, poświęcił się przekazywaniu nauk starożytnych Tolteków przedstawicielom świata zachodniego.
Mieszka w San Diego w Kalifornii.